Jądro nadskrzyżowaniowe – (SCN) to obszar podwzgórza ściśle związany z zegarem biologicznym. Jądro nadskrzyżowaniowe swoją nazwę zawdzięcza lokalizacji – tuż ponad skrzyżowaniem wzrokowym. SCN jest głównym obszarem kontrolującym okołodobowe rytmy snu, a także temperatury. Jądro nadskrzyżowaniowe, które uległo uszkodzeniu powoduje, że rytmy ciała stają się nieregularne i niezsychnronizowane z wzorcami światła i ciemności w środowisku. SCN wytwarza rytmy okołodobowych potencjałów czynnościowych w sposób uwarunkowany genetycznie – nawet pojedyncza komórka z tego obszaru wizolowana będzie wytwarzać stosunkowo regularny rytm, choć mniej stabilny niż cała grupa komórek. Jądro nadskrzyżowaniowe jest za to regulowane przez wpływ światła, o którym informacje dochodzą do niego ze szlaku siatkówkowo-podwzgórzowego prowadzącego do specjalnej populacji komórek zwojowych o innym barwniku wzrokowym niż obecne w pręcikach i czopkach. Różnica w wielkości SCN jest zauważalna pomiędzy heteroseksualnymi mężczyznami, homoseksualnymi mężczyznami oraz kobietami – ci pierwsi mają ten obszar największy.

Literatura:

Kalat, James W. (2006) Wydawnictwo naukowe PWN, str. 264, 265, 268, 269, 348