Jaźń – główny, nadrzędny archetyp, odzwierciedlający pełnię i jedność psyche, oraz spektrum procesów i postaw psychicznych, zależny od kultury; łączy zjawiska o charakterze antagonistycznym i biegunowym, jak przeciwieństwa psychiczne (ekstrawersja-introwersja, nieświadomość-świadomość), odmienne postawy (kobiecość-męskość) czy elementy egzystencji (jasne-ciemne aspekty życia). Jaźń najczęściej jest związana z postacią boga (w przypadku kultury europejskiej – jedynego, jak Allah czy Jahwe) lub nadrzędnego bóstwa (jak Budda lub Allah). Symbolika dotycząca Jaźni przejawia się w formie kombinacji pustych figur geometrycznych, tak zwanych mandali.

Grzesiuk, H. Suszek „Psychoterapia. Szkoły i Metody. Podręcznik akademicki.” ENETEIA Wydawnictwo Psychologii i Kultury, Warszawa 2011, s.627