Operacjonalizacja zmiennej – to konstrukcja obrazu zmiennej teoretycznej i dobieranie do niego odpowiednich wskaźników. Operacjonalizacja zmiennej to zatem określenie jakie wskaźniki są odpowiednie dla określenia poziomu zmiennej i wybór tych wskaźników dla celów badania empirycznego. Zakłada się, że w dyscyplinie empirycznej każdy czynnik przyjmowany na gruncie założeń teoretycznych posiada jakieś obserwowalne konsekwencje – czyli jego wskaźniki. Operacjonalizacja zmiennej następuje poprzez rekonstrukcję czynnika teoretycznego, konstrukcję wielkości, następnie konceptualizację owej wielkości, dobór odpowiednich wskaźników, konstrukcję zmiennej. Na końcu następuje dobór narzędzia pomiarowego i pomiar zmiennej.

 

Brzeziński, Jerzy, (2004) Metodologia badań psychologicznych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, str. 209