Rozumowanie nieformalne – polega na włączeniu do zadania dedukcyjnego elementów spoza niego. Rozumowanie nieformalne może prowadzić do zniekształcenia reprezentacji sytuacji problemowej przez przesłanki zgodne z naszą wiedzą i przekonaniami. Jedna z hipotez tłumaczących powstawanie błędów rozumowania odwołuje się do wykorzystywania nieformalnych sposobów rozwiązywania problemów do formalnych zadań. Rozumowanie formalne z drugiej strony jest bogatsze w treść i lepiej dostosowane do realnego życia. Ta forma rozumowania charakteryzuje się słabiej ustrukturyzowanymi argumentami, częstszym poleganiu na indukcji niż na dedukcji. Argumenty nieformalne są najczęściej używane, gdy wniosek jest trudny do jednoznacznej weryfikacji i falsyfikacji. Rozumowanie nieformalne aktywuje się, gdy implikacja jest niekonkluzywna – niemożliwa do potwierdzenia/obalenia za pomocą posiadanych informacji. To sprawia, że ta forma rozumowania jest najczęściej wykorzystywana w dylematach moralnych i egzystencjalnych oraz niejasnych sytuacjach problemowych.

 

Literatura:

„Psychologia poznawcza”, E. Nęcka, J. Orzechowski, B. Szymura, str. 479