Teoria ekologiczna – jest jedną z teorii percepcji w psychologii poznawczej. Teoria ekologiczna głosi, że rzeczywistość poznawana jest bezpośrednio i nie są do tego potrzebne dane pamięciowe odnoszące się do spostrzeganych obiektów. Gradient struktury powierzchni i zjawisko paralaksy ruchowej odpowiadają za detekcję głębi, drugie zjawisko wskazuje także na motoryczny charakter percepcji, czyli wykorzystanie ruchu w odbieraniu głębi i dystansu. Teoria ekologiczna postrzega percepcję jako wyuczoną umiejętność, w której nabywanie niezmienników, czyli właściwości pola percepcji, które nie zmieniają się wraz ze zmianą punktu obserwacji, powoduje korekcję obrazu na siatkówce. Bezpośrednie spostrzeganie w świetle powyższej teorii dotyczy nie tylko cech percepcyjnych, ale także afordancje, czyli sieci semantyczne odnoszące się do spostrzeganych obiektów (np. spostrzeżenie krzesła zawiera możliwość siedzenia na nim). Teoria ekologiczna wzbudza zastrzeżenia, m.in. ze względu na konieczność przetwarzania dużych porcji informacji przy wykorzystaniu niezmienników, co kłóci się z badaniami Gregory (1970), która wykazała, że przesyłanie informacji z pola wzrokowego następuje w bardzo wolnym tempie.

Literatura:

„Psychologia poznawcza”, E. Nęcka, J. Orzechowski, B. Szymura, str. 309-312