Teoria regulacyjna – także regulacyjna teoria osobowości. Sformułowana przez Janusza Reykowskiego (1979) i współpracowników. Teoria regulacyjna zakłada, że najważniejszym regulatorem zachowania jest tzw. przestrzeń semantyczna, w której skład wchodzą struktury umysłowe reprezentujące obiekty z naszego otoczenia społecznego. Przestrzeń ta ma charakter metryczny – reprezentacje obiektów mogą się z niej znajdować blisko lub daleko od siebie. Im odległość pomiędzy dwoma obiektami jest mniejsza tym bliższe są reakcje poznawcze, emocjonalne i behawioralne na oba obiekty. Kluczową rolę w tym systemie odgrywa reprezentacja własnej osoby, czyli struktura ja. Obiektom znajdującym się blisko struktury naszego ja (np. innym ludziom) przypisujemy własności zbliżone do naszych, a ich stany mogą nas motywować do działania podobnie jak własne. Teoria regulacyjna ma zatem znaczenie w opisywaniu pomocności – ludzie są skłonni wykonywać więcej pracy na rzecz innych osób bardziej podobnych do nich samych.

Literatura:

„Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej” B. Wojciszke str.  332