Zmienna – jest to taka właściwość, która dla różnych obiektów przyjmuje różne (co najmniej dwie) wartości. Zmienna jest zatem właściwością przyjmującą różne wartości. Dzieli się je na dwuwartościowe, czyli dychotomiczne oraz wielowartościowe – politomiczne, dość często w psychologii używa się także zmiennych trójwartościowych, czyli trychotomicznych. Zmienne wielowartościowe mogą zostać zdychotomizowane na potrzeby badania – na przykład zmienną „wzrost” podzielić na powyżej 170 cm oraz równy i mniejszy niż 170 cm. Zmienna może być także ciągła – jeżeli tworzy ona kontinuum – lub dyskretną, jeżeli pomiędzy dwoma wartościami zmiennej nie można wyróżnić trzeciej, znajdującej się pomiędzy (np. „typ wykształcenia”). Zmienne wyróżnia się także jakościowe, zwane także kategorialnymi – dychotomiczne i politomiczne o charakterze klasyfikacji (przyjmujące wartości w których każda osoba badana będzie się mieścić w jednej z kategorii) oraz zmienne ilościowe – zmienne ciągłe, takie jak czas reakcji, w tym także zmienne zoperacjonalizowane za pomocą standaryzowanych testów psychologicznych.

 

Brzeziński, Jerzy, (2004) Metodologia badań psychologicznych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, str. 184