Autonomia funkjonalna – w allportowskim ujęciu osobowości – taka skłonność jednostki dorosłej, która prowadzi do zmiany celu określonego działania, z zaspokojenia popędu, na realizację innych, wewnętrznych potrzeb, między innymi służących utrzymaniu obrazu „idealnego Ja”. Innymi słowy, zachowanie pierwotnie skierowanie na redukcję napięcia związanego na przykład z fizjologiczną deprywacją, jak poczucia głodu, staje się samo w sobie źródłem przyjemności bądź ma pełnić funkcję motywacyjną. Przykładem mogą być niektóre zachowania związane z ambicją, które początkowo praktykowane w celu uzyskania uwagi, akceptacji i nagrody od rodziców, mogą w dorosłym życiu pełnić społecznie adaptacyjną, opłacalną jednostce rolę.

O.P. John, L.A. Pervin „Osobowość. Teoria i badania” Wydanie ósme, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2002, s. 238.