Diagnoza różnicowa – polega na identyfikowaniu symptomów, to znaczy istotnych z klinicznego punktu widzenia doświadczeń wewnątrz psychicznych i zachowań osoby, a następnie porównywaniu ich z jednostkami klinicznymi w klasyfikacjach ICD-10 i DSM-5, dzięki czemu możliwe jest określenie stanu zdrowia pacjenta. Diagnoza różnicowa zakłada również możliwość wykorzystania opisów objawów występujących w istniejących modelach i strategiach psychoterapeutycznych, np. modelu psychodynamicznego czy poznawczo-behawioralnego. Diagnoza różnicowa jest formułowana w procesie który można uogólnić do trzech punktów: zbierania informacji o stanie pacjenta oraz jego funkcjonowaniu, porównaniu tych informacji z symptomami opisanymi w klasyfikacjach i stawianiu hipotezy o wystąpieniu danego zaburzenia, o ile podobieństwo, liczba i czas trwania objawów zgadza się z opisem. Podczas procesu diagnostycznego możliwe jest postawienie więcej niż jednej hipotezy, które następnie są weryfikowane podczas dalszego zbierania danych o pacjencie. Możliwe jest również postawienie więcej niż jednej diagnozy, a w przypadku diagnozowania z użyciem ICD-10 należy uwzględnić tzw. II i III oś, czyli poziom niesprawności oraz czynniki kontekstowe przy stawianiu diagnozy.

Cierpiałkowska, L., Sęk, H. (2016) Psychologia kliniczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, str. 200-201