Mechanizmy obronne – potwierdzony empirycznie konstrukt psychoanalityczny oznaczający procesy psychiczne o charakterze automatycznym, które pełnią funkcję ochronną, broniąc podmiot przez świadomością lęków lub stresorów o charakterze wewnętrznym lub zewnętrznym. Mechanizmy obronne dzielimy na dojrzałe, niedojrzałe i neurotyczne; pierwsze są wykorzystywane w elastyczny sposób przez osoby zdrowe w celach adaptacyjnych. Drugie i trzecie są powszechne w zaburzeniach psychicznych, a ich stosowanie przebiega według sztywnego wzorca. Zdrowa jednostka dysponuje szerokim spektrum mechanizmów, spośród których umie wybrać te, które w danej chwili są przystosowawcze.

„Psychoterapia. Szkoły i Metody. Podręcznik Akademicki” L. Hrzesiuk i H. Suszek, Eneteia Wydawnictwo Psychologii i Kultury Warszawa 2011, s. 167, 629