Teoria dwóch instynktów – teoria sformułowana przez Z. Freuda i E. Jonesa, według której emocje mogą odrywać się od pierwotnej treści oraz przemieszczać się, procesy psychiczne mają charakter deterministyczny i dynamiczny oraz niezmiennie dążą do wyładowania własnej energii, natomiast te treści, których jednostka nie może świadomie tolerować są wypierane do nieświadomości. W teorii dwóch instynktów zakłada się również, że tendencje psychoseksualne jednostki są zauważalne już w dzieciństwie, a sposób ich rozwoju determinuje zachowania seksualność i agresywność jednostki dorosłej. W teorii tej również dziecięce sposoby przeżywania innych aspektów życia nie pozostają bez wpływu na psychikę w dorosłości, szczególnie wtedy, kiedy uaktywnieniu ulegną dziecięce pragnienia. Dodatkowo zakłada ona, że poszczególne sfery psychiki mają tendencję do pozostawania w konflikcie.

„Psychoterapia. Szkoły i Metody. Podręcznik Akademicki” L. Hrzesiuk i H. Suszek, Eneteia Wydawnictwo Psychologii i Kultury Warszawa 2011,  s. 159-160